3
عضو هیئت علمی و مدیر گروه پژوهشکده اکولوژی دریای خزر
4
عضو هیئت علمی
5
کارشناس آزمایشگاه آلاینده ها
چکیده
شهرنشینی و توسعه صنایع منجر به افزایش استفاده از رودخانه ها برای دفع فاضلاب های مختلف شده است. سد ژاوه بر روی رودخانه سیروان (استان کردستان)، بعد از تلاقی دو شاخه اصلی گاوه رود و قشلاق ساخته شده است. هدف این مقاله "تعیین کیفیت آب، با استفاده از شاخص ساپروبی فیتوپلانکتون در رودخانه سیروان" است. نمونه برداری آب (فیتوپلانکتون) از پاییز 1399 تا تابستان 1400، در 4 ایستگاه از بالا دست شاخه قشلاق تا نزدیک تاج سد (مخزن سد) ژاوه و نیز یک ایستگاه در شاخه گاوه رود، صورت گرفت. طبق نتایج، تعداد 10 گونه غالب متعلق به 7 جنس فیتوپلانکتونی با عدد ساپروبی 2/51 تا 3/50، در گروه "آلودگی شدید" شناسایی شدند. از بین گونه های فوق، حضور Cyclotella meneghiniana و Navicula cryptocephala در همه ایستگاه ها بیانگر ثبات آلودگی در کل مسیر رودخانه سیروان بوده است. حضور Stigeoclonium amoenum فقط در ایستگاه 3 (بعد از تصفیه خانه شهر سنندج) و عدم حضور Nitzschia tryblionella در ایستگاه 4 (حاشیه باغات و زمین های کشاورزی) را می توان بهترتیب بعنوان گونههای شاخص (آلودگی های صنعتی-شهری و جوامع انسانی) و (آلودگی با فاضلاب های کشاورزی)، در این منطقه در نظر گرفت. اما بطورکلی میزان شاخص ساپروبی در همه ایستگاه ها و فصول از 1/5 تا 2/5 واحد متغیر بود که بیانگر کیفیت آب با "آلودگی متوسط" است. نتایج این مطالعه قابل استفاده در تعیین کیفیت آب، نوع آلودگی و کاربری آب با توجه به حضور و عدم حضور گونه های شاخص فیتو پلانکتونی در منطقه است.
)