تعیین پارامترهای موثر برکیفیت آب رودخانه ارس به روش آزمون مولفه اصلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشکده اکولوژی دریای خزر

2 مدیرگروه تحقیقات اکولوژیک آبهای داخلی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور

3 کارشناس/تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی

4 موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور

چکیده

این مطالعه به تعیین پارامترهای موثر بر کیفیت آب رودخانه ارس به روش آزمون مولفه اصلی در سال 94-1395 پرداخته است. نمونه های آب طی 4 فصل، جمع آوری و به روشهای استاندارد (تیتراسیون و اسپکتروفتومتری) اندازه‌گیری گردید. در این مطالعه 13 پارامتر دمای آب، اکسیژن محلول (DO)، اکسیژن خواهی بیوشیمیایی (BOD5)، اکسیژن خواهی شیمیایی (COD)، مواد جامد محلول (TDS)، کدورت، قلیاییت کل، دی اکسیدکربن، pH، فسفر معدنی (فسفات)، ازت آمونیمی، ازت نیتریتی، ازت نیتراتی بررسی گردید. نتایج نشان داد بر اساس آزمون مولفه اصلی شش پارامترهای در مولفه اول (با واریانس 34%) مشارکت داشتند و DO به همراه COD دارای بیشترین بار عاملی بوده و به عنوان پارامترهای اصلی مولفه اول انتخاب گردید. همچنین در مولفه دوم (با واریانس 23%) پارامترهای دی اکسید کربن و pH ، در مولفه سوم (با واریانس 16%) پارامترهای BOD5 به همراه نیتریت و در مولفه چهارم (با واریانس 12%) قلیاییت کل به عنوان پارامترهای اصلی مولفه اول انتخاب گردیدند. این مطالعه نشان داد که آزمون مولفه اصلی روش مناسب و کارا جهت تعیین پارامترهای موثر در کیفیت آب رودخانه و همچنین غالبیت منشاء های مختلف آلودگی است.

کلیدواژه‌ها