پژوهشکده اکولوژی دریای خزر - موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده
هدف از این مطالعه شناخت فون گونه های ماهیان حوضه جنوبی دریای خزر و مهمترین عوامل تهدید کننده تنوع زیستی گونه های ماهیان این حوضه آبریز می باشد. تاکنون با در نظرگرفتن ماهیان غیر بومی در این منطقه 53 جنس و 79 گونه که متعلق به 18 خانواده و 10 راسته شناسایی شد. در این بین، خانواده کپور ماهیان و گاو ماهیان به لحاظ تعداد جنس و گونه متنوع ترین خانواده ها می باشند، ضمن آنکه تعدادی از خانواده ها مانند شیشه ماهیان، سوزن ماهیان و اردک ماهیان تنها دارای یک جنس و یک گونه می باشند. از میان ماهیان شناسایی شده اغلب ساکن آب شیرین (رودخانه ها و تالابها) می باشند و حدود 23 درصد از آنها را ماهیان مهاجر از دریا به رودخانه تشکیل می دهند. حدود 17 درصد از گونه های ماهی این منطقه عیر بومی هستند. 44 درصد از گونه های ماهیان این منطقه قابلیت بهره برداری اقتصادی دارند.24 درصد از گونه های ماهیان این منطقه، انحصاری دریای خزر بوده و در سایر نقاط دنیا وجود ندارند. این گونه ها به لحاظ حفاظتی دارای ارزش ویژه ای بوده، ضمن آنکه از خصوصیات ویژه این اکوسیستم منحصر به فرد هستند و می بایست نسبت به حفاظت از آنها تمهیدات خاصی صورت گیرد. 6 درصد از گونه های این منطقه شدیدا در معرض خطر انقراض هستند، 21 درصد نیازمند حفاظت بوده و تنها 36 درصد وضعیت خوبی دارند تخریب زیستگاه مخصوصا برای ماهیانی که مهاجر بوده و در رودخانه تولیدمثل می کنند و نیز صید بی رویه گونه های اقتصادی از عوامل مهم در خطر انقراض قرار گرفتن گونه های ماهیان این منطقه هستند.